Doğu ve Güneydoğulu yatırımcılar hem devlet hem de özel bankalar üzerinden krediye ulaşmakta güçlük çektiklerini belirterek, Hükümetin bölgenin kalkınması için çeşitli programları hayata geçirirken, özellikle devlet bankalarının kredi konusunda yatırımcılara güçlük çıkarmasına anlam veremediklerini söylediler. Yatırımcılar, bankaların kendilerini tefecilerin kucağına ittiğine dikkat çekiyor.
Doğu ve Güneydoğulu işadamları yıllardır ’kredi sorunu’nun çözülemediğini belirterek, "Bölgenin riskli olduğunu ileri süren bankalar, bizleri elleri boş göndermeye devam ediyor. Hükümetin kalkınma hamlesi başlattığı ve çeşitli programları hayata geçirdiği bölgede bankaların tavrına anlam veremiyoruz" dediler. Özellikle de devlet bankalarından yakınan yatırımcılar, bu bankaların özel bankalar gibi çalıştığını, zor zamanlarında yatırımcı ve esnafın yanında olmak yerine onları tefecilerin kucağına attığını vurguladı.
“Kimse bankalarla çalışmak istemiyor”
Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜMSİAD) Diyarbakır Şube Başkanı Hüseyin Oğulmuş, bölgede bankaların faiz oranlarının diğer bölgelerden fazla olduğunu ileri sürerek, buna rağmen kredi alamadıklarını kaydetti. Artık kimsenin bankalarla çalışmak istemediğine dikkat çeken Oğulmuş, “Devletin bankaları bile kredi vermiyor. Bunlar vermezse öbür bankalar hiç vermeyecek. Devletin bu bankaları zorlaması lazım. Çünkü banka kendinin, bölge kendinin, halk kendinin. Şu anda biz baya bir zorluk çekiyoruz. Bu konuda daha bir hassas davranmaları lazım” dedi.
“Tefecilerin kucağına itiyorlar”
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Bingöl Şube Başkanı Ali Akbana, özellikle devlet bankalarının uyguladığı politikaların, iş dünyasını ciddi anlamda sıkıntıya soktuğunu anlattı. Faizsiz çalışması gereken katılım bankalarının kar marjlarının daha yüksek olduğunu gördüklerini ifade eden Akbana, “Katılım bankaları, yüksek kar marjlarıyla adeta müşteriyi bankaya sokmamak için elinden geleni yapıyor. Yatırımları yarıda kalan ve borcu olan işadamları farklı yerlerden para bulmaya çalışıyor. Bir nevi tefecilerin kucağına itiliyor. Katılım bankalarının bu tefeci zihniyetinden çıkmaları gerekiyor. Katılım bankaları, özellikle içinde bulunduğumuz bu süreçte işadamlarına destek olacak kolaylıklar sağlaması gerekirken, maalesef bu çizgiden uzak diğer bankaları aşan kar payları isteyerek işadamlarını zora sokmaktadır. Bunun önüne geçilmesi gerekiyor. Çünkü iş dünyası bu konuda gerçekten rahat değil. Katılım bankaları ticaret yapmak için değil de, iş dünyasını ve ekonomimizi kalkındırmak için var olduklarını bilmeleri gerekiyor” diye konuştu.
“Kamu bankalarını bir türlü anlayamadık”
Mardin Sanayici İşadamları Derneği (MARSİAD) Başkanı ve Organize Sanayi Bölgesi Başkanvekili Nasır Duyan, bölgedeki işadamları olarak bankalarda özellikle teminat konusunda çok mustarip olduklarını belirtti. Bölge illerinden istenen teminat ile diğer illerden istenen teminat arasında yüzde 50’ye yakın fark olduğuna dikkat çeken Duyan, “Örneğin, Mardin Organize Sanayi Bölgesinde olan bir fabrikaya başka ilde olsaydı daha fazla değer biçerlerdi. Bankaların tavrını anlamıyoruz. Hendek ve barikat olayları döneminde mevcut kredileri kapatma yoluna gittiler. Bu da bizleri olumsuz etkiledi. Özel bankaları anladık da, kamu bankalarını bir türlü anlayamadık. Kamu bankalarının dar günde sanayicinin ve esnafın yanında olması gerekirken özel banka zihniyetiyle hareket ediyorlar. Umarız bankalar Sayın Cumhurbaşkanımızın bu uyarısını dikkate alır” ifadelerinde bulundu.
“Devlet bankalarından kredi alamıyoruz”
Siirt’te 5 bine yakın üyesi bulunan ve Türkiye’nin en büyük Fıstık İşletme Tesisini kuran Siirt Fıstık Üreticileri Birliği Başkanı Şuayip Aslan, devlet bankalarından kredi alamadıklarını, bilhassa devletin sıfır faizli imkanlarından yararlanamadıklarından sitem etti. Aslan, şunları kaydetti:
“Özellikle ‘Devletin bankalarından, devletin desteklediği faizlerden yararlanıyoruz’ dersek yalan olur. Çünkü kredi almaya gittiğimiz zaman ipotek ve güvence de vermemize rağmen burada çok zorluklarla karşılaşıyoruz. Bakınız Siirt’te, Türkiye’nin en büyük Fıstık Fidanı İşleme tesisini kuruyoruz. Hiçbir fidancı, devletin koyduğu sıfır faiz imkanından yararlanamıyor. Burada televizyonda görüyoruz, başvurduğumuzda maalesef alamıyoruz. Diğer taraftan ticaret yaptığımızda ticari kredilerde de KOBİ olarak yine yararlanamıyoruz. Özellikle devletin bankasından yararlanamıyoruz.”
Siirt’te elektronik üzerine çalışan İsmet Ertaş adlı tüccar da devlet bankalarından dert yanarak, "Türkiye’de bürokrasi var, kredi çekebilmeniz için gidip siyasete yakın bir arkadaşınızı devreye koyuyorsunuz. Yani kredi için mutlaka bir siyasetçi referans olarak gösterilmesi lazım. Katılımcı bankalarla ilgili çok şikayetler var. İşin aslı torpile dayanıyor" dedi.
“Kredi vermemek için hileye başvuruyorlar”
Batman Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Talat Kara ise, şunları söyledi:
“Batman Esnaf Odaları Birliği olarak kentte bankaların küçük ve büyük ölçekli tüccarlara yaptığı hakareti çok iyi biliyoruz. 1 milyon değeri olan gayrimenkulü bankalar 300 bin TL’ye kadar düşürdü. Gerekçeleri, bölgede çatışma olduğu. Tüccarlarımıza ve yatırımcılarımıza kredi vermemek için her türlü hile ve hurdaya başvuruyorlar. Biz bunu sürekli rapor ettik ve hükümetin çeşitli kanallarına ulaştırdık. Bunun kısa sürede çözülmesini bekliyoruz.”