Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ ) Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat Tunçtürk, Van Gölü Havzası’nda otlu peynirin yapımında kullanılan bitkilerin bilinçsizce toplanması ve kuraklık nedeniyle yok olmayla karşı karşıya kaldığını söyledi.
Van’ın meşhur otlu peynirinde kullanılan bitkiler; hayvanların erken dönemde otlatılması, bilinçsizce toplanması ve kuraklığın da etkisiyle yok olmayla karşı karşıya kalması bilim insanlarını endişelendirmeye başladı. Özellikle son birkaç yıldır yapılan yoğun toplanmalar ve otlatılmalar sonucunda Van Gölü Havzası’nda 10 civarında bitkinin nesli yok olma tehlikesi yaşıyor. Otlu peynirde kullanılan bitkilerin Van Gölü Havzası’nda popülasyonun azalması nedeniyle alternatif olarak Hakkari’nin yüksek kesimlerinde toplanılarak getirilmeye başlandı. Ancak bilim insanları bunun devam etmesi durumunda Hakkari bölgesinde toplanılan bitki popülasyonundan da azalma olacağını belirtiyor.
“Bitkiler acımasızca ve bilinçsizce toplanmaktadır”
İHA muhabirine konuşan VAN YYÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat Tunçtürk, doğada kendiliğinden yetişen faydalı bitkilerin Anadolu insanı için özel bir yere sahip olduğunu belirtti. Bu bitkilerin taze olarak tüketilmesinin yanında tıbbi alanlarda da kullanıldığını ifade eden Dekan Prof. Dr. Tunçtürk, bu bitkilerin son yıllarda Van Gölü Havzası’nda çok yoğun olarak toplandığının altını çizdi. Dekan Tunçtürk, “2021 yılı diğer yıllara oranla çok kurak bir sezon olarak geçiyor. Yıllık düşen yağış miktarı, geçmiş yıllara göre düşen yağış miktarına göre yüzde 50-60 civarında daha az oldu. Yağış miktarının az olması doğada yetişen bitkilerin de büyümesini ve gelişmesini olumsuz etkiledi. Hem kuraklıktan kaynaklı bitkilerin iyi gelişememesi hem de son yıllarda bu otların ekonomik değeri iyi olmasından kaynaklı toplayıcı sayısı arttı. Her köylü kendi etrafında olan mera ve çayırlardaki bitkileri acımasızca ve bilinçsizce toplamaktadır” dedi.
“Van Gölü Havzası’nda 10 civarında bitkinin nesli yok olmak üzeredir”
Hayvanların zamansız ve gereğinden fazla otlatılmalarından dolayı bitkilerin zarar gördüğüne işaret eden Tunçtürk, ertesi yıl ise bu bitkilerin yetiştiği alanlardaki popülasyonlarının azaldığının tespit edildiğini söyledi. Üniversite olarak bu bitkilerin kontrollü ve sürdürülebilir toplanmasıyla ilgili bilgilendirme toplantıları yaptıklarını ancak bu bilgilendirmelerin yeterli olmadığını dile getiren Tunçtürk, “Son birkaç yıldır yapılan bu yoğun toplanmalar ve otlatılmalar sonucunda Van Gölü Havzası’nda 10 civarında bitkinin nesli yok olmak üzeredir. Artık otlu peynirde kullanılan birçok bitki Van Gölü’nün etrafındaki dağlardan değil, Hakkari ilçelerinin yüksek rakımlı bölgelerinde toplanmaya başlandı. Bu böyle devam ederse bu bölgedeki bitki popülasyonun azaldığını ve yok olmayla karşı karşıya kaldığını göreceğiz. Bu açıdan ilgili kurumlarca bu bitkilerin toplanması ile ilgili toplama mevsiminde gerekli kontrol ve düzenlemelerin yapılması ve bitkiler için sürdürülebilir hasat yöntemlerinin uygulanması önem arz etmektedir" dedi.