Sakat martının yaşam mücadelesi

Van Gölü’nde yaşayan endemik tür olan inci kefalinin göle dökülen tatlı sulara doğru zorlu yolculuğu devam ederken, ayağının büyük bir bölümü olmayan sakat martının hayata tutunma mücadelesi görenleri şaşırtıyor.
Van Gölü’nün tuzlu ve sodalı suyunda yaşayabilen inci kefali, üreme dönemlerinde tatlı sulara göç ederken, martılar da göç boyunca derelerden ayrılmıyor. Kimi zaman birbiriyle mücadele eden kimi zamanda dakikalarca derelerdeki taşların üzerine bekleyen martıların avı, ilginç görüntüler oluşturuyor. Dünyada sadece Van Gölü’nde yaşayabilen inci kefali, üremek için Alaska’daki somon balıkları gibi tatlı suyun akışının tersine göçü devam ediyor. Neslinin devamı için akıntının tersine yüzen inci kefali balıkları, önüne çıkan engelleri ise uçarak geçiyor. Bu sırada balıkları avlamak için nöbet bekleyen uzunca bir gagası ve perdeli ayakları olan martılar, bir balığı yakaladıklarında bir birleriyle kıyasıya mücadele ederken zaman zaman kendilerine de zarar verebiliyor.

“Sakat martının yaşam mücadelesi”
Her yıl 15 Nisan-15 Temmuz tarihleri arasında üremek amacıyla sürüler halinde Van Gölü’nü besleyen akarsulara akın eden binlerce inci kefalinin neslini korumak için av yasağı uygulanırken, bu yasağı sadece martılar deliyor. Mayıs ayının ortalarında yumurtalarını bırakmak için göç eden inci kefallerini bekleyen kalabalık bir martı topluluğu yaklaşık 2 ay yiyecek sıkıntı çekmiyor. Bir balık için kıyasıya bir mücadele eden martılar, uzun gagaları bazen balık yerine ayaklarına ısırarak yaralanmalarına neden oluyor. Bu amansız kavgadan ağının perdeli kısmı kopan martının yaşam mücadelesini zorda olsa sürdürüyor. Erciş balık bendinde karnını doyurmaya gelen sakat martı, odağında sadece yakalayacağı inci kefali oluyor. Hemen yanı başında onlarca martının bir balık için girdiği kavgaya aldırış etmeyen sakat martı, taşın üzerinde tek ayak üzerinde durması zor olsa da tek hedefi balık yakalamak. Uzun ve sabırlı bekleyişin ardından hafifçe havalanıp gözüne kestirdiği balığı bir çırpıda alarak diğer martıların saldırısına uğramadan kanat çırparak hızlıca bölgeden ayrılıyor.
Doğa fotoğrafçısı Ali İhsan Öztürk, “Şuanda martılar kıyasıya bir mücadele yapıyorlar. Matılar balık yemek için girdikleri mücadelede kendilerine de zarar vererek bazılarının ayakları şuanda karşımızda duran martı gibi sakat kalıyorlar. Şuan burada 3-4 tane engelli martı gördüm. Martılar bir balık için agresif oluyorlar” dedi.