Konuya ilişkin konuşan Yakup Güzel, Kasım 2014’te Türkiye genelinde oluşturulan tüketici hakem heyetlerinin özellikle ayıplı mal ve bankacılık hizmetleri ile ilgili ciddi bir çalışma ortaya koyduğunu belirterek, “Hakem heyetinin vermiş olduğu karar bağlayıcıdır. İcra takibine konulabiliyor. Mahkeme kararı niteliğindedir. Mahkeme ile hiç uğraşmadan hakem heyetleri belli sınırlardaki davaları çözebiliyor” dedi.
“Parasal sınır 3 bin 310 TL”
Bu yılın ilk 6 ayında tüketici hakem heyetlerine 283 bin şikayet geldiğini hatırlatan Güzel, “Bunların çoğunluğu ayıplı mal hizmetleri ve bankacılık hizmetlerine ilişkindir. Bu anlamda bir sıkıntı ile karşılaşan vatandaşlarımız ya bulundukları yerin hakem heyetlerine başvuracak, ya da firmanın bulunduğu yerdeki hakem heyetine başvurabilecek. Burada hakem heyetleri olarak olayın parasal sınırına bakıyoruz. Eğer 3 bin 310 liraya kadar ise hakem heyetlerinin görevindedir. 3 bin 310 liranın üstünde ise tüketici hakları mahkemelerinin görevindedir. Bununla alakalı Van’da ise ikili bir sınırlama var. 2 bin 400 rakamının altındakilere ilçe hakem heyetleri bakıyor. 2 bin 400 ile 3 bin 310 lira arasındaki mağduriyetlere ise Ticaret İl Müdürlüğü bünyesindeki il hakem heyetimiz bakıyor” şeklinde konuştu.
“Tüketici hakem heyetlerine nasıl ulaşabiliriz?”
Buralara vatandaşların bizzat başvuru yapabildikleri gibi e-devlet şifresi ile Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS) üzerinden başvurularını yapabildiklerini anlatan Güzel, şunları kaydetti:
“TUBİS adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde o şahsın adresini çekerek, hangi ilçe sınırları içerisinde ise oranın hakem heyetini yönlendiriyor. Orası da en geç 6 ay içerisinde bununla alakalı kararını veriyor. Hakem heyetlerinde bu süre en fazla 6 ay daha uzatılabiliyor. Yani en geç dava bir yıl içerisinde hakem heyetleri konuyu karara bağlamak zorundadırlar.”
“Van’da ortalama 3 ayda başvuru sonucu alınabiliyor”
Finansal sektörlerdeki uyuşmazlıklar nedeniyle 2014 ile 2015 yılları arasında ciddi bir başvuru patlaması yaşandığını anlatan Güzel, “Ama şu anda her şey normale döndü. Kısa sürede hakem heyetlerimiz karar çıkarabiliyorlar. Van’da ortalama 3 ayda başvuru sonucu alınabiliyor. Ancak tele alışveriş ve ya internet üzerinden yaşanan dolandırıcılık vak'aları biraz sıkıntılı bir alan bunlarla savcılıklar ya da emniyet birimlerinin mücadele etmeleri gerekiyor. Çünkü adresi belli olmayan bir firmaya bizler bir şey yapamıyoruz” diye konuştu.
“Bilmediğiniz elektronik ticaret sitelerinden alışveriş yapmayın”
Özellikle internet alışverişinde vatandaşların bilinçli davranmaları gerektiğinin altını çizen Tüketici Koruması Piyasa Gözetim Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Yakup Güzel, “Burada vatandaşlarımızın bilinçli olması gerekir. Tanımadığı bilmediği elektronik ticaret sitelerinden ve ya kanallardan alışveriş yapmaması gerekir. Sadece yapılan reklamlara göre alıveriş yaptığında aldanabilir. O firmalar da vatandaşların dikkatini çekmek için piyasadaki en düşük fiyatı veriyorlar. Vatandaş da uygun fiyata ürün alacağını zannediyor. Halbuki ya gelen ürün sahtedir. Ya ikinci el ya farklı bir ürün geliyor ya da ürün hiç gelmiyor. Caymak istediğiniz paranızı geri alamıyor ya da firmayı bulamıyorsunuz” şeklinde sözlerini tamamladı.