BAPİR'İN KAHVESİ
Bapir kahvesi yeniden açıldı.
Bapir kahvesini eski kuşaktan olup ta bilmeyen yoktur.
1950 yılında açılan kahve namı değer ismiyle merhum Bapir kahvesi olarak geçer.
1950'li yılların en iyi yapısı konumunda olan ve eski sebze hali olarak adlandırılan hemen yanında da cacıkçılar çarşısı ile Van'ın en işlek yerlerinden biriydi.
Dolayısıyla o dönemlerde köy ve ilçelerden Van'a gelip de sebze haline ve cacıkçılar çarşısına uğramayan yoktu,
Buraya uğrayanların ve bostancılıkla(sebzecilik) uğraşan bostancıların günün ilk ışıklarıyla beraber öküz arabalarıyla(Kağnı) gelip halın önünde dükkânların açılmasını beklerken ilk uğrak yerleri haliyle Bapbir dayının kahvesi olurdu.
Günün ilk Kırtlama çayını içmek için Bapir kahvesi ilk durak yerleriydi.
Bilindiği üzere Kırtlama içmek yani kesme şekeri ağza koyup üzerine demli çayı dökerek içilen çaydır.
Hele birde ilk içimini çay bardağını tabağıyla birlikte kaldırıp içmenin zevki daha başka olurdu. Şimdi bakıyorum tabağıyla çay içenler yok.
1950 yılından bu yana durmaksızın son dört yılını çıkarırsak hep kahve olarak Van halkına hizmet veren kahvehane,
Merhum Bapbir dayının çocukları tarafından yeniden tadilatı yapılarak binanın dış görünümüne müdahale edilmeden kahve olarak hizmet vermeye başladı.
Bu kahvehanenin Van tarihi kültürü açısından çok önemli bir yeri var. Bapir kahvesinde eski günleri kahve kültürünü yeniden yaşatılacaktır.
Mesele kahveden çaydan açılmışken birde semaverli çay içmenin yanında konuk ağırlamayla ilgili güzel bir maniyi de sizlerle paylaşayım.
AYRAN AŞI VE KONUK
Vile balam, sen hardasan şimdi gonuk gelecek, Balam(yavrum) Hardasan(Nerdesin)
Al kilimi ser hevşiye efen gelse kızacak, Hevşi (avlu ) Efen (baban )
Vaya batmış ocağa bak, ayran aşı daşacak, Vaya (yerin dibi)
Tez ol koku çıktı, şimdi balık yanacak.
Gız men nedim elim işte çatlanguşi yuyiram. Çatlanguşi (Yöre. Ot)
Bir tereften bulgur seçtim, pilava su goyiram,
Pembe eze haber salıp, biraz sora gelecek, Eze (Teyze)
Çarçenk galdım aş bişmedi be ne zıkkım yiyecak. Çarçenk(çaresiz)
Gız gan gusmiş, sen de durma semaveri ataşla,
İstikanlar eyvandadır, şekeri gır hazırla, İstikan(bardak) Eyvan(balkon)
Oğul, uşak tökülmeden, sufrayı ser hazırla Uşak (çocuk)
Lembekiye çökelek koy, duz doldur nemektana Nemektan(tuzluk) Lembeki(toprak
Çanak)
Afat yemiş o nedir ki, geveliyisen eğzında,
Ayak üste az babalan, zeher zıkkımın ola, Babalan (az ye)
Aş balığı sen bitirdin, ciğerin ağzan gele
Nasihatlerin musibetlerden evla olması dileğiyle.
